لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 10 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
1
امواج ایستاده
اگر یک طرف طناب (یا فنری) ثابت شده باشد و شما طرف دیگر آن را به نوسان درآورید، آنگاه امواج بطور پیوسته به سمت نقطه ثابت حرکت میکنند و در حالی که وارونه شدهاند، بازتاب میکنند. در هنگامی که شما بطور پیوسته در طول طناب موج ایجاد میکنید، امواج تابیده و بازتابیده در دو جهت مختلف شروع به حرکت میکنند و در این اثناء با یکدیگر تداخل نیز میکنند. در مدل سازی و تصویر زیر این موضوع به نمایش در آمدهاست.
بر روی شکل روبهرو تقه بزنید.
1
امواج ایستاده
اگر یک طرف طناب (یا فنری) ثابت شده باشد و شما طرف دیگر آن را به نوسان درآورید، آنگاه امواج بطور پیوسته به سمت نقطه ثابت حرکت میکنند و در حالی که وارونه شدهاند، بازتاب میکنند. در هنگامی که شما بطور پیوسته در طول طناب موج ایجاد میکنید، امواج تابیده و بازتابیده در دو جهت مختلف شروع به حرکت میکنند و در این اثناء با یکدیگر تداخل نیز میکنند. در مدل سازی و تصویر زیر این موضوع به نمایش در آمدهاست.
بر روی شکل روبهرو تقه بزنید.
2
اگر طناب با بسامد مشخص به لرزش درآید دو موج تابیده و بازتابیده با یکدیگر تداخل میکنند و بر اثر آن یک موج ایستاده با دامنه بزرگ حاصل میشود.
برای مشاهده فیلم بر روی شکل مقابل تقه بزنید.
برای مشاهده فیلم بر روی شکل مقابل تقه بزنید.
4
این موج از آن جهت ایستاده نامیده میشود که از ظاهر آن بر نمیآید که در جهتی خاص حرکت کند. در حقیقت در نقاطی که طناب ساکن است دو موج با یکدیگر تداخل ویرانگر داشتهاند و بر اثر آن گره بهوجود آمدهاست.
در مقابل، نقاطی که طناب با حداکثر دامنه نوسان میکند دو موج به صورت سازنده با یکدیگر تداخل نمودهاند و اصطلاحاً شکم حاصل شدهاست.
موج ایستاده در وضعیت ساکن
نقاط قرمز نمایانگر گره های موج هستند. موج ایستاده که با عنوان موج ساکن نیز شناخته می شود موجی است که در وضعیت ثابت باقی می ماند. این پدیده زمانی اتفاق می افتد که وسیله ای در مسیری خلاف جهت موج در حرکت باشد و یا این موج می تواند در نتیجه تداخل دو موج از دو سوی متفاوت ایجاد شود. مجموع دو موج منتشر شده از سوی مقابل هم (با دامنه و بسامد یکسان) یک موج ایستاده را به وجود می آورد. به طور عادی، موج ایستاده زمانی تولید می شود که انتشار موج دورتر از مانع باشد. بنابراین، علت انعکاس موج وجود یک موج مخالف است. به عنوان مثال، زمانی که تار ویولن جابه جا می شود امواج طولی منتشر می شوند تا جایی که تار در جایش محکم قرار گیرد. بالاتر از جایی که موج بر می گردد در خرک و مهره دو موج در فاز مخالف هم هستند و یکدیگر را دفع می کنند در نتیجه یک گره تولید می شود. در وسط راه، بین دو گره یک شکم تولید می شود جایی که دو موج از سوی مقابل هم منتشر می شوند موج ها روی هم افزایش می یابند و عضو بیشینه می شوند و به طور معمول انرژی برای انتشار موج نمی ماند.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 66 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
مقدمه
متخصصین اصلاح نباتات از اطلاعات سیتولوژیکی در مجموعه کروموزومی، کروموزمهای خاص یا قطعات کروموزومی و رفع مشکلات خاصی استفاده میکنند. اطلاعات مورد نیاز معمولاً از طریق بررسی هیبریدهای بین گونهای، سطوح مختلف پلوئیدی و تغییرات ساختمانی در کروموزومها حاصل میشود. در نتیجه برنامههای تحقیقاتی، اطلاعات سیتولوژیکی زیادی در نخود موجود است که میتواند توسط اصلاحکنندگان مورد استفاده قرار گیرد.
ژنتیک نخود
نخود مشابه با جنسهای Pisum, Lens دارای تنوع ژنتیکی فروانی در صفات کمی و کیفی میباشد. برخی از موارد تنوع ژنتیکی نخود توسط آیار و سوبرامانیام (1936) در گزارشی که درباره قابلیت توارث رنگ گل دادهاند، منعکس شده است.
از آن به بعد بررسیها بر روی تنوع در تیپ رشدی گیاه، شکل و رنگ گل، وضعیت غلافدهی، رنگ پوسته بذر، مقاومت به بیماری و بسیاری از صفات کمی دیگر متمرکز شده است. اخیراً سینگ و همکاران (1984)، لیست کارهای تحقیقاتی انجاد شده در مورد ژنتیک و اصلاح نخود را منتشر کردهاند که مرجع باارزشی در این زمینه به شمار میرود.
تنوع وسیع موجود در Cicer زمینه مناسبی برای عملیات اصلاحی بوده و اهمیت زیادی در بهبود آن دارد، با چنین تنوع گستردهای میتوان ژنوتیپهایی با عملکرد بالا و کیفیتی که قابل قبول تولیدکنندگان و مصرفکنندگان باشد، ایجاد کرد.
نخود از نظر خصوصیاتی مانند انداره، شکل و رنگ بذر به دو گروه عمده تقسیم میشوند (واندرمیزن، 1972، سوبرو، 1975؛ اوکلند و واندرمیزن، 1980) تیپهایی که بذور گرد و درشت تولید میکنند، معمولاً به رنگ سفید یا کرم کمرنگ دیده میشوند و به عنوان تیپهای کابلی معروف هستند.
در این تیپ، گلها پیگمان رنگی ندارند. تیپهایی که بذور کوچک دارند، ظاهری گوشهدار با لبههای تیز داشته و مقادیر متفاوتی پیگمان رنگی دارند و به عنوان تیپهای دسی شناخته میشوند. در این تیپ، گلها، ساقهها و برخی اوقات برگهای دارای پیگمانهایی رنگی هستند.
علیرغم این که دو گروه برای قرنها از هم متمایزند، هیچ ممانعتی در جهت تلاقی بین آنها وجود ندارد. (اوکلند و واندرمیزن، 1980). تیپ دسی عمدتاً در شبه قاره هند و غرب آفریقا کشت میشوند و تیپ کابلی بیشتر در نواحی مدیترانهای و آمریکای مرکزی و جنوبی کشت میشوند.
تلاقی بین دو گروه ممکن است باعث تنوع ژنتیکی برای بهبود نخود شده و همچنین منجر به ظهور صفات ژنتیکی گردد. ظهور این صفات میتواند در مطالعه سیستم ژن در جنس Cicer مفید واقع شود.
نخود گیاهی دیپلوئید با 2n=16 کروموزوم و خودگشن است. با این وجود که هنوز نقشه لینکاژ در نخود تهیه نشده است، لینکاژ بین بعضی ژنها گزارش شده است.
در ارتباط با ژنتیک نخود و به ویژه تشخیص مارکهای ژنتیکی جدید و مفید، تهیه کاریوتیپ استاندارد و نقشههای دقیق لینکاژ در کروموزومهای نخود لازم است که تحقیقات گستردهای انجام شود. مارکرهای مورفولوژیکی و بیوشیمیایی میتوانند در تعیین مکان و ارزیابی نقشه لینکاژ نخود و تشخیص لینکاژهای جدید استفاده شود. انتظار میرود که برخی تشابهات بین جنس Cicer و دو جنس خویشاوند Pisum, Lens وجود داشته باشد که پس از تهیه نقشه و گروههای لینکار مشخص خواهد شد.
از بین بیش از 300 ژن شناخته شده در جنس Pisum، بیشتر از 200 عدد آنها در هفت گروه لینکاژ قرار گرفتهاند که ظاهراً مطابق با همان هفت جفت کروموزوم موجود در این جنس است. بر اساس قانون سریهای هومولوگ و اویلوف که اخیراً توسط گوستافسون و لوندکویست (1981) به قانون تنوع موازی تغیر داده شده است،
ژنهای زیادی با اثرات مشابه در جنسهای خویشاوند نزدیک وجود دارد، بنابراین انتظار میرود که ژنهای مشترک زیادی بین جنس Cicer و جنسهایی مانند Lens, Pisum وجود داشته باشد، همچنین وجود گروههای لینکاژ مشترک نیز امکانپذیر است.
اهداف اصلاحی نخود
مهمترین هدف در اصلاح نخود، افزایش عملکرد میباشد که میتوان با درنظر گرفتن اهداف کوتاهمدت و درازمدت زیر به تدریج به آن دست یافت:
اهداف کوتاه مدت:
تلفیقی از مقاومت به: بیماریها (برقزدگی، پژمردگی و پوسیدگی ریشه)، آفات (غلافخوار و مینوز برگ) و نماتدها (نماتد کبست، گال ریشه و زخم ریشه) به منظور ثبات تولید.
معرفی نخود به مناطق جدید با ایجاد ارقام مناسب برای کشت زمستانه در نواحی مدیترانهای (مناطق پست و متوسط) و برای کشت دوم در نواحی فاریاب شبه قاره هند
تلفیقی از تحمل به تنشهای محیطی مانند سرما، گرما، خشکی و شوری، به طوری که بتواند آن را در اراضی حاشیهای کشت کرد.
ایجاد ارقامی با بیوماس بالا، به طور مثال: ارقام پابلند، عمودی و فشرده با اشخص برداشت زیاد.
انجام تلاقیهایی بین ارقام دسی و کابلی، به منظور انتقال ژنهای مطلوب از تیپ دسی به تیپ کابلی، مانند افزایش تعداد غلاف در گیاه، تحمل به گرما، خشکی، پژمردگی و پوسیدگی ریشه و همینطور انتقال ژنهای مطلوب تیپ کابلی به تیپ دسی، مانند: دشتی دانه، پابلندی، عملکرد بیولوژیکی بالا و مقاومت به برقزدگی.
اهداف درازمدت
ایجاد ارقام مدرنی که به کود و آبیاری واکنش نشان دهند.
تشخیص فرمهای نر عقیم پایدار که بتوان آنها را در روشهای انتخاب دورهای و سایر روشهای اصلاحی استفاده کرد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 13 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
1
مقدمه
بافت عصبی در واقع از مجموعهای از سلولهای عصبی یا نورون و سلولهای گلیا تشکیل شده است. نورونها دارای اشکال و اندازههای مختلفی میباشند. با این حال هر نورون از سه قسمت پریکاریون ، اکسون و دندریت تشکیل شده است. اکسون غالبا استطاله واحدیست ولی گاهی دارای زواید جانبی به نام کلاترال میباشد. بر اساس نقطه خروج زواید از پریکاریون میتوان نورونها را به یک قطبی ، دو قطبی و چند قطبی تقسیم نمود. نورونهای یک قطبی را میتوان در گانگلیونهای نخاعی مشاهده نمود.
نورونهای دو قطبی اکسون و دندریتها از دو نقطه متقابل از پریکاریون خارج میگردند. این گونه نورونها در بافت حسی بویایی و شبکیه چشم یافت میشوند. نورونهای چند قطبی از سایر نورونها فراوانترند. از انواع دیگر نورونها میتوان سلولهای پورکنژ را نام برد که فقط در لایه میانی قشر مخچه یافت میشوند. پریکاریون آنها بطری شکل است از یک قطب آن دندریت
2
واحدی خارج میشود و سپس به شکل شاخههای درخت منشعب میگردد.
پریکاریون
اندازه پریکاریونها متفاوت است (بین 4 الی 135 میکرون) اشکال آن کروی ، ستارهای ، هرمی و گاه گلابی است. احتمالا در قشر مخ تنها 14 میلیارد نورون وجود دارد. نورونها معمولا دارای هستههای درشتاند که درون آنها یک یا چند هستک وجود دارند. نورونها علاوه بر اندامکهای متداول سیتوپلاسمی مانند دستگاه گلژی ، میتوکندری دارای ویژگیهایی نیز میباشند مانند وجود ذرات نیسل در پریکاریون و دندریتهاست که اجسامی بازوفیلیک محسوب میشوند.
مقدار این ذرات در سلولهای حرکتی بیش از سلولهای حسی است. ویژگی دیگر وجود تارهای نوروفیبریل در سیتوپلاسم دندریتها و اکسونهاست. اعتقاد بر این است که نورفیبریلها به انتقال مواد مثل یونها و متابولیتها کمک میکنند. نورونها گاه محتوی رنگدانههایی میباشند مانند ملانین در هسته سیاه واقع در مغز میانی و یا رنگدانههای محتوی آهن در هسته گلوبوس پالیدوس و همچنین در هسته قرمز.
4
جایگاه پریکاریون
نورونها و یا فقط پریکاریون آنها اغلب به صورت متراکم داخل گرههای عصبی یا گنگلیونها قرار دارند. این گرهها هم در سیستم عصبی محیطی به نام گانگلیونهای حسی نخاعی- مغزی و با گنگلیونهای حرکتی احشایی و هم درون سیستم عصبی مرکزی به نام هسته وجود دارند.
گانگلیونها
اندازه گانگلیونها و هم چنین تعداد نورونهای هر گانگلیون بسیار متفاوت است (از چند نورون تا 50 هزار).هر گانگلیون درون کپسولی متشکل از بافت همبند محصور میباشد. از کپسول مزبور انشعاباتی به داخل گنگلیونها پیش میروند و آن را به بخشهایی تقسیم میکنند. گانگلیونهای نخاعی را میتوان به صورت برجستگیهای کروی یا دوکی شکل بر سر راه ریشه خلفی اعصاب نخاعی مشاهده نمود. گانگلیونهای خودکار به دو صورت دو تنه سمپاتیکی در اطراف ستون فقرات قرار دارند.
تارهای عصبی (اکسونها)
تارهای عصبی در مهرهداران به دو نوع قطور (25 - 1 میکرون) و نازک (کمتر از 1 میکرون) تقسیم میشوند. تارهای قطور به یک یا چند غلاف مجهزاند
4
. معمولا سلولهای شووان تمام اکسونهای محیطی را میپوشانند این سلولها اغلب با یک نظم خاصی همانند شیرینی رولت در اطراف اکسونها پیچیده شدهاند. علاوه بر غلاف شووان ممکن است اکسونها دارای پوششی از لایه میلین باشند. وجود یا عدم وجود لایه میلین را میتوان معیاری برای تقسیم بندی تارهای عصبی در نظر گرفت. میلین عمدتا از چربی تشکیل یافته است منکسر کننده نور میباشد و سفید رنگ است.
گرههای رانویه
میلین در فواصل منظم 0.5 - 0.1 میلیمتر قطع میگردد و بریدگیهایی موسوم به گرههای رانویه را ایجاد میکند. سلولهای شووان که سازنده میلین محسوب میشوند روی میلین قرار میگیرند. تارهای میلیندار فاقد سلولهای شووان در ماده سفید مراکز عصبی فراوان یافت میشوند. از دیدگاه میکروسکوپ الکترونی میلین یک ماده نامنظم و فاقد ساختمان نیست بلکه میتوان آن را به عنوان لایههای متحدالمرکز غشای سلولهای شووان تلقی کرد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 18 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
1
به نام خدا
چکیده:
نظر به آنکه در دهه اخیر بسیاری از مسائل بهینه سازی با استفاده از روش کارآمد برنامه ریزی نیمه معین (SDP)حل می شوند،بر آن دیدیم تا گزارشی از مفاهیم مقدماتی آن را ارائه کنیم.در این مجموعه سعی شده است تا عناوین اصلی مساله برنامه ریزی خطی نیمه معین به بحث گذاشته شود.
در آغاز ساختمان و مفاهیم کلیدی مساله برنامه ریزی خطی(LP) بازنگری شده و سپس مساله برنامه ریزی نیمه معین معرفی شده است.این عمل در ابتدای متن گزارش به دلیل وجوه اشتراک بسیار زیاد این دو مساله خواننده را برای مطالعه برنامه ریزی نیمه معین آماده می کند.همچنین در قسمت ابتدایی متن مروری اجمالی بر روابط موجود میان ماتریس ها،بردارها و فضاهای اقلیدسی شده است.(به راستی از آن جایی که جبر خطی جز لاینفک مفاهیم موجود در علم تحقیق در عملیات است،تسلط بر آن رمز موفقیت در مطالعه این شاخه نوپای ریاضی می باشد ).
پس از معرفی مساله برنامه ریزی نیمه معین با ارائه مثال هایی کاربرد این مساله را در حل مسائل بهینه سازی شرح داده ایم و نیز در قسمتی از آن با بیان مساله برنامه ریزی خطی به عنوان حالت خاصی از مساله برنامه ریزی نیمه معین، عمومیت و سیطره آن بر مساله برنامه ریزی خطی(LP) بیش از پیش برای خواننده مشخص و معین شده است.
در ادامه به معرفی مساله دوگان مساله برنامه ریزی خطی نیمه معین و روابط میان جواب های این دو مساله به تفصیل پرداخته ایم .نکته جالب در این بخش شباهت های بسیار زیاد این روابط با قضایای ضعیف و قوی دوگانی مطرح شده در مسئله برنامه ریزی خطی می باشد.
در پایان گزارش به بررسی مساله ای جالب و خواندنی در نظریه گراف اقدام شده است که شاید این مثال بار دیگر ارتباط تنگاتنگ شاخه های متفاوت ریاضی با یکدیگر را به اثبات برساند.
به دلیل آن که مساله برنامه ریزی برنامه ریزی نیمه معین را نمی توان به وسیله روش هایی مشابه روش سیمپلکس حل کرد و بیشتر از روش های نقطه درونی در حل آن استفاده می شود که همانا برای مطالعه آن ها نیاز به دانستن مطالبی فراتر از سرفصل های ارائه شده در دوره کارشناسی ریاضی است،از ذکر آن ها در این گزارش خودداری شده است .در قسمت پایانی متن منابع استفاده شده در این پروژه که عموما مقالاتی مرتبط از سایت های دانشگاه های معتبر جهان می باشد ،ذکر شده اند.
امید است مطالب این گزارش بتواند تا حدی بازگوی کاربردهای بی شمار مساله برنامه ریزی نیمه معین باشند .
در پایان از زحمات بی دریغ دکتر محمدرضا پیغامی که نصایح و رهنمود های ایشان ما را به داشتن شهودی هر چه بهتر از دنیای ریاضیات کاربردی سوق می دهد،کمال تشکر را داریم.
شهریار میرزاده روزبه ابرازی رضا دل ریش
2
فهرست مطالب
1 مقدمه 4
2 مروری کوتاه بر برنامه ریزی خطی 4
3 نکاتی پیرامون ماتریس ها و مخروط های نیمه معین 6
4 برنامه ریزی نیمه معین 8
5 دوگان مسئله SDP 11
6 خواص کلیدی مسائل برنامه ریزی خطی که به برنامه ریزی نیمه معین گسترش نمی یابند 16
7 SDP در بهینه سازی تر کیبیاتی 16
1 . 7 بیان SDP Relaxation از مسئله برش یالی ماکسیمم 16
منابع و مراجع 19
15
1-مقدمه:
15
برنامه ریزی نیمه معین (SDP) جذاب ترین تحول برنامه ریزی ریاضی در دهه90میلادی محسوب می شود . SDP در موضوعات گوناگون از جمله بهینه سازی مقید محدب سنتی ، نظریه کنترل و بهینه سازی ترکیبیاتی کاربرد دارد. به دلیل آنکه SDP قابل حل به وسیله روش نقطه درونی می باشد ، بیشتر این موارد کاربرد ، در عمل نیز همانند تئوری کارا هستند.
2-مروری کوتاه بر برنامه ریزی خطی:
مسئله LPرا در حالت استاندارد در نظر بگیرید:
LP : minimize c.x
s.t. ai.x = bi , i=1,…,m
xR.
که در اینجا x یک بردار nمتغیره است و نماد« c.x »حاکی از ضرب داخلی "" می باشد . همچنین │ RnRn+ و Rn+ فضای اقلیدسی نا منفی نامیده می شود.در حقیقت Rn+ یک مخروط بسته محدب است ، زمانی به یک مجموعه مانند K یک مخروط بسته محدب می گوییم که شرایط زیر را داشته باشد :
اگر x و y بهK تعلق داشته باشد آنگاه نیز به K تعلق داشته باشد که در آن و اسکالر های نا منفی هستند.
R+ :
K یک مجموعه بسته باشد.
این تعریف را می توانیم اینگونه بیان کنیم :
" منیمم کردن تابع خطی« c.x » بطوری که x درm معادله ai.x = bi (i=1,…,m) صدق کند و x متعلق به مخروط بسته محدب Rn+ باشد "
دوگان یک مسئله LP را به صورت زیر نشان می دهیم :
LD : maximize
5
s.t.
sR.
اگر x یک جواب شدنی برای مسئله LP و(y,s) یک جواب شدنی برای مسئله LD باشد آنگاه فاصله دوگانی به صورت زیر است:
و نا مساوی بالا به خاطر و حاصل می شود . از قضیه قوی دوآلیتی می دانیم که اگر مسئله اولیه LP دارای جواب شدنی متناهی باشد آنگاه مسئله LD نیز شدنی متناهی است و c.x=y.b و این نتیجه می دهد که فاصله دوگانی (دوآلیتی) وجود ندارد.(برابر صفر است)یعنی اگرX فضای شدنی مسئله LP و F فضای شدنی مسئلهLD باشد آنگاه:
X F :
3- نکاتی پیرامون ماتریس ها و مخروط های نیمه معین:
اگر X یک ماتریس باشد زمانی گوئیم X یک ماتریس مثبت نیمه معین(PSD ) است که رابطه زیر برقرار باشد:
v Rn : vT X v
اگر X یک ماتریس باشد گوئیم X یک ماتریس مثبت معین(PD ) است هر گاه :
v Rn , v0 : vT X v
فرض کنید نشان دهنده مجموعه ماتریس های متقارن باشد و نشان دهنده مجموعه ماتریس های متقارن نیمه معین و مجموعه ماتریس های مثبت معین باشد.
6
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 15 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
اندازه گیری و سنجش در علوم تربیتی
منبع تحقیق:
سنجش و اندازه گیری دکتر سیف انتشارات دانشگاه پیام نور
مقدمه :
یکی از فعالیتهای آموزشی معلم ارزشیابی و سنجش عملکرد دانش آموزان است هر چند که سنجش یا ارزشیابی پیشرفت یادگیرندگان و اندازه گیری عملکردهای آنان آخرین فعالیت آموزشی معلم به حساب می آید . این فعالیت معلم را نباید جدا از جریان آموزش و تنها به عنوان وسیله ای برای نمره دادن تلقی کرد . هدف از ارزشیابی و اندازه گیری بازده یادگیری دانش آموزان و ارزشیابی از پیشرفت تحصیلی آنان ، علاوه بر آن تعیین میزان یادگیری ، کمک به معلم دربهبود بخشیدن به شیوه های آموزشی خود و تشخیص و رفع نواقص یادگیری دانش آموزان است .
با توجه به هدف بالا این مقاله سعی دارد به صورت موجز و مختصر به روشها و فنون اندازه گیری و ارزشیابی ازآموخته های دانش آموزان پرداخته همچنین به انواع آزمونهای مورد استفاده درآموزش و پرورش اشاره شد و. امید است این مقاله قابل استفاده برای کلیه دبیران زحمتکش قرار گرفته و کاستیهای موجود را برما بخشایند .
تعریف آزمون
آزمون وسیله اندازه گیری در آموزش و پرورش و روانشناسی است در اندازه گیری ما ویژگیها یا صفات اشیاء و افراد را تعیین و به صورت اعداد و ارقام گزارش می کنیم .
آزمونها به چند منظور عمده مورد استفاده قرار می گیرند . برای اندازه گیریهای شناختی و توانایی های حرکتی و نیز برای اندازه گیری ویژگیهای شخصیت و ویژگیهای عاطفی . بنابراین آزمونهای مختلف را می توان به دو دسته کلی آزمونهای توانایی و آزمونهای عاطفی تقسیم کرد .
1-آزمونهای توانایی
آزمونهای توانایی آموخته ها ، مهارتها و استعدادهای افراد را می سنجد . دسته ای از این آزمونها
توانایی های شناختی افراد را می سنجد و تعدادی دیگر توانایی های روانی ، حرکتی را اندازه می گیرند . هر یک از این دو دسته آزمون کاربرد خاص را دارد . آزمونهای توانایی های شناختی بیشتر در زمینه های تحصیلی و فعالیتهای فکری و ذهنی مورد استفاده قرار می گیرند . و آزمونهای روانی – حرکتی غالباً در موقعیتهای صنعتی و نظامی و تربیت بدنی به کار می روند .
آزمونهای توانایی به دو دسته آزمونهای استعداد وآزمونهای پیشرفت تحصیلی تقسیم می شوند . آزمونهای استعداد مقدار توانایی یا آمادگی فرد را برای انجام دادن کارهایی که در پیش دارد و همچنین ظرفیت او را برای یادگیری می سنجد . اما آزمونهای پیشرفت تحصیلی دانش و مهارتهایی را که فرد تا لحظه اجرای آزمون کسب کرده است اندازه می گیرند . به سخن دیگر آزمونهای استعداد ناظر به آینده اند و برای پیش بینی موفقیتهای آتی فرد به کار می روند . در حالی که آزمونهای پیشرفت تحصیلی ناظر به گذشته اند و برای تعیین آموخته های قبلی فرد مورد استفاده قرار می گیرند .
2- آزمونهای عاطفی :
آزمونهای شناختی و روانی – حرکتی توانایی های فکری و عملی افراد را اندازه می گیرند . اما آزمونهای عاطفی و شخصیتی افراد را می سنجد آزمون عاطفی وضع فرد را در موقعیت طبیعی می سنجد اما در آزمون توانایی نشان می دهد که فرد در بهترین شرایط قادر به انجام چه کاری است .
3- آزمونهای شخصیت :
شخصیت را به صورت مجموعه رفتارهای فرد در موقعیتهای اجتماعی تعریف کرد ( ایبل 1979)
آزمونهای شخصیت به طورعمده به اندازه گیری متغیرهای مزاج ، سازگاری ، منش و ... اختصاص می یابد .
ابزارهای اندازه گیری شخصیت را می توان به سه دسته عمده تقسیم کرد .
1- پرسشنامه های گزارش شخصی این ابزارها وسایلی هستند که درآن فرد نظر شخصی اش را نسبت به خود بیان می کند .
2- پرسشنامه های جامعه سنجی در ای وسایل اندازه گیری ، افراد دیگر نظرشان را نسبت به فرد مورد سنجش ابراز می دارند .
3- فنون مشاهده ای در این نوع اندازه گیری رفتار فرد در یک موقعیت بخصوص زیر مشاهده قرار می گیرد .
4- آزمونهای علاقه و نگرش :
علاقه و نگرش دو بخش دیگر شخصیت هشتند که به خاطر اهمیت زیادی که در امور مشاوره شغلی و تربیتی دارند معمولاً به طور جداگانه سنجش می شوند . هم علاقه و نگرش به دوست داشتن و نداشتن افراد اشاره می کنند و هر دوبه رجهانهای فرد درباره فعالیتها ، نهادهای اجتماعی یا گروهها ارتباط دارند .
معروفترین وسیله اندازه گیری در این دو زمینه پرسشنامه های علاقه و نگرش است .پرسشهای علاقه جمله هایی درباره مشاغل و فعالیتهای گوناگون را شامل می شوند .
انواع ارزشیابی در آموزش و پرورش
ارزشیابی ملاکی و ارزشیابی هنجاری
ارزشیابی های پیشرفت تحصیلی را به دو دسته ملاکی و هنجاری تقسیم می کنند . درارزشیابی ملاکی یا ملاک مرجع ، معیار یا ملاک ارزشیابی از پیش تعیین و عملکرد یادگیرنده درآزمون با توجه به آن ملاک سنجش می شود . مثلاً اگر دانش آموزی با در داشت داشتن طول و قاعده و ارتفاع آن را درست محاسبه کند گفته می شود که به او هدف آموزشی مورد نظر را آموخته است . در این ارزشیابی ملاک ارزشیابی نوعی ملاک مطلق از پیش تعین شده است که دانش آموزان همه باید به آن برسند .
کسب موفقیت در آزمونهای ملاکی یا وابسته به ملاک مطلق مستلزم یادگیری تمام هدفهای آموزشی در سطحی است که معلم از پیش تعیین کرده است . برای مثال ملاک ارزشیابی دریک دوره آموزش ماشین نویسی ممکن است اینگونه بیان شود . بعد از ده هفته شرکت دریک دوره آموزش ماشین نویسی . یادگیرنده باید بتواند در هر دقیقه 50 کلمه را با حداکثر 5 اشتباه ماشین کند .اگریادگیرنده از عهده انجام این کار برآید گفته می شود که او به هدف آموزشی رسیده است .
ارزشیابی هنجاری یا هنجار مرجع و یا ارزشیابی مبتنی بر ملاک سنجی ، برخلاف ارزشیابی ملاکی عملکرد در آزمون شونده رانه بایم ملاک مطلق از پیش تعیین شده بلکه با عملکرد آزمون شوندگان که همان آزمون را گذرانده اند می سنجد در این ارزشیابی می توان تعیین کرد که پیشرفت یک دانش آموز نسبت به دانش آموزان دیگرچه وضعی دارد . چنانچه اگرنمره 15 یک دانش آموز از 90% نمره های سایر دانش آموزان بالاتر باشد نمره خوبی ارشیابی می شود . اما اگر همین نمره درحد 10% آزمون شوندگان باشد نمره ضعیفی به حساب می آید .
یکی ازتفاوتهای مهم آزمونهای هنجاری وآزمونهای ملاکی در توزیع فراوانی نمرات حاصل از اجرایی آنها است . نمره آزمونهایی هنجاری به صورت توزیع طبیعی پراکنده می شوند. در این توزع اکثر نمرات حول و حوش میانگین قرار دارند . و تعداد کمی از آنها بسیار بالاتر از میانگین و به همان نسبت هم تعداد کمی از نمرات بسیار پایین تر ازمیانگین قرار دارند ( شکل 3-1)
13% 2% 14% 34% 34% 14% 2% 13%
شکل 1-1 توزیع فراوانی نمرات آزمونهای هنجاری ( توزیع هنجار )
برخلاف نمرات آزمونهای هنجاری توزیع فراوانی نمرات آزمونهای ملاکی یک منحنی بهنجار نمی سازد بلکه توزیع نمرات دارای کجی منفی است شکل (4-1) که نشانه بالا بودن نمره همه دانش آموزان است که نشان می دهد اکثر یک بزرگی ازآنان به اکثریت هدفهای آموزشی مورد نظر ملاک مطلق رسیده اند.
شکل 2-1 توزیع فراوانی نمرات آزمونهای ملاکی ( توزیع کجی منفی)
ارزشیابی تکوینی ، تشخیصی ، تراکمی
هدف ارزشیابی تکوینی آگاهی یافتن از نحوه یادگیری دانش آموزان برای تعیین نقاط قوت و ضعف یادگیری آنان و نیز تشخیص مشکلات روش آموزش معلم در رابطه با هدفهای آموزشی معینی و مشخصی است. این ارزشیابی در طول دوره آموزشی ، یعنی زمانی که فعالیت آموزشی معلم در جریان است و یادگیری دانش آموزان درحال تکوین یا شکل گیری است انجام می شود.
در ارزشیابی تکوینی در پایان هرواحد درسی ، یک آزمون دقیق و مختص که حاوی هدفهای آموزشی آن واحد است اجرا می شود. و نشان می دهد که دانش آموزان کدام هدف آموزشی را یاد گرفتند وکدام هدف را به بخوبی متوجه نشوند.
در ارزشیابی تکوینی آزمونهای که مورد استفاده قرارمی گیرندمختصرند و به یک موضوع معینی وبا یک یا چند هدف دقیق آموزشی منحصر می شوند .برای مثال معلمی که در یکی از کلاسهای دبستان موضوع جمع اعداد دو رقمی را درس می دهد وهدف آموزشی خود را اینگونه بیان می کند که دردانش آموزان باید بتوانند هر دو عدددو رقمی را که به آنان داده می شود درست باهم جمع کنند آزمون شامل تعدادی اعدا دورقمی خواهد بود که به دانش آموزان می دهد تا با هم جمع کند مانند: 50 17 90 15 61
20+ 14+ 11+ 17+ 12+
ارزشیابی تشخیصی :
یکی از انواع ارزشیابی ملاکی است که شبیه ارزشیابی تکوینی است علت نام گذاری آن این است که این ارزشیابی باهدف تشخیص مشکلات دانش آموزان دریک موضوع درسی به کار می رود.
این ارزشیابی علاوه بر تشخیص دادن مشکلات یادگیری دانش آموزان باید بتواند روشهای مناسب رفع مشکلات را نیز به معلمان نشان دهد . گفتن اینکه یک دانش آموز بخصوص در آزمون درس ریاضی ضعیف است مشکل گشا نیست بلکه معلم نیز با زمینه های ضعف تدریسی خود نیز آشنا می شود. مانند ناتوانی او در درک واژگان جمع با انتقال .
ارزشیابی تراکمی : در ارزشیابی تراکمی تمامی آموخته های دانش آموزان در طول یک دوره آموزشی تعیین می شوند و هدف آن نمره دادن به دانش آموزان و قضات درباره اثربخشی کار معلم و برنامه درسی ،یا مقایسه برنامه های مختلف درسی با یکدیگر است .از آنجا به این نوع ارزشیابی تراکمی گویند که به وسیله آن می توان یادگیریهای تراکم دانش آموزان را در طول یک دوره آموزش اندازه گیری کرد .